احمد دهقاني آراني در تاريخ 1330/4/27 در خانواده اي مذهبي و متدين در آران متولّد شد. بعد از گذراندن دوران دبستان و دبيرستان ، موفّق به اخذ ديپلم در سال 1347 گرديد .

ايشان در طول دوران تحصيل و با توجه به خصوصيت اخلاقي و مذهبي ، فعّاليّت هاي فرهنگي و مذهبي زيادي از قبيل تشكيل انجمن هاي اسلامي و كانون فرهنگي - ادبي و شركت در جلسات مردمي و مذهبي داشت .

پس از شركت در كنكور ورودي دانشگاه ها در رشته كتابداري دانشگاه تبريز پذيرفته و درسال 1352 موفّق به اخد مدرك ليسانس شد .

پس از طي دوران سربازي ، در مدرسه عالي علوم قم ( كه فعلا به دانشگاه ارتقا يافته) استخدام گرديد .

هم زمان با اوج گيري نهضت اسلامي و با شروع تظاهرات مردمي در اعتراض به رژيم ستمشاهي ، ايشان به عنوان يكي از افراد مؤثر در ساماندهي راهپيمايي ها و تظاهرات مطرح بود .

با توجه به رشته تحصيلي و ذوق ادبي ايشان، تنظيم شعارهاي راهپيمايي آران به عهده او بود و بعضي اوقات تا پاسي از شب سروده هاي انقلابي خود را آماده مي نمود.

با توجه به اين كه محلّ كار نامبرده شهر قم بود ، وظيفه آوردن اطلاعيّه هاي انقلابي امام خميني از قم به آران را نیز به عهده داشت .

با شروع انقلاب فرهنگي و تعطيلي موقت دانشگاه ها ، به صورت مأمور در فرمانداري قم مشغول به خدمت گرديد .

او با شروع جنگ تحميلي ، با احساس وظيفه شرعي ، به صورت داوطلبانه در

سال 1359 به جبهه اعزام و در 25 خرداد ماه 1360 در منطقه مريوان به شهادت رسيد .

ايشان يكي از فعّالان سياسي و فرهنگي آران بوده و از اعضاي فعال و اصلي كانون فرهنگي مهديّه محسوب مي شد .

تنظيم نمايشنامه هاي مذهبي و اجراي آن و آموزش قرآن و احكام و حديث از جمله فعاليت هاي اين كانون بود. از ايشان نوارهاي اجراي نمايشنامه با مضمون عاشورا در دست مي باشد .

ارتباط نامبرده با مجامع علمي و فرهنگي و ارتباط نزديك با جوانان و فرهنگيان و روحانيون از ايشان فردي موجّه و قابل اعتماد و تحصيل كرده و مذهبي ساخته بود.

احترام به بزرگان ديني ، رعايت حقوق ديگران و دفاع از مردم و احترام به والدين و ارتباط با فرهنگيان و جوانان از خصوصيات بارز ايشان بود .

از ايشان اشعار جالبي به يادگار مانده است. قطعه شعر زير سروده شهيد احمد دهقاني در سنگر است که زینت بخش سنگ مزارش گردیده است :

بهر دفاع ز ميهن اسلام ، بي درنگ

چون بين كفر و دين در گرفت جنگ

رفتم به جبهه تا تن دشمن كَشم به خاك

با دست خويش پوزة او را زنم به سنگ

با عزم آهنين و به نيروي اعتقاد

چشم عدو برآورم از كاسه، خود به چنگ

شيرافكن است لشكر اسلام در نبرد

كي مي خورد شكست از اين روبهان لنگ

اسلام ، دين و روح خدا ، رهبر من است

ريزم به كام خصم ، به فضل خدا شرنگ

با خون به خاطر دين مي كنم وضو

تـا نـزد دشمنـان نـروم زيـربـار ننـگ

روحش شاد و راهش پررهرو باد !